Owady pod ochroną » Chrząszcze » Nadobnica alpejska

Nadobnica alpejska

Nadobnica alpejska – występowanie

Nadobnica alpejska to chrząszcz z rodziny kózkowatych. Występuje on głównie na niższych partiach górskich. W Polsce może być on zaobserwowany przede wszystkim w Bieszczadach, Beskidzie Niskim i Pieninach, ale także znajdujących się bardziej na północ Górach Świętokrzyskich oraz na Roztoczu. W zależności od okresu w roku można spotkać różną liczbę. W trakcie okresu godowego znajdziemy po kilkadziesiąt chrząszczy, natomiast zazwyczaj widywane są pojedynczy przedstawiciele tego gatunku. Poza Polską znajdziemy je przede wszystkim w starych, górskich lasach bukowych na wysokości do 1500 metrów nad poziomem morza, na przykład w dolnych partiach Alp. Można je również zaobserwować na nizinach – prawdopodobnie zostały one przetransportowane w drewnie spławianym z gór.

Nadobnica alpejska – wygląd

Zarówno samce, jak i samice nadobnicy alpejskiej osiągają długość ciała dochodzącą maksymalnie do wartości 40 milimetrów – więc są dużo mniejsze niż przykładowo Sichrawa karpacka czy też Zgniotek cynobrowy. Czułki samców są 1,5 lub dwa razy dłuższe, niż u samic. Chrząszcz jest czarny, ale można go poznać dzięki niebieskoszarym włoskom. Jego pokrywy są błękitne. Widnieje na nich sześć plam, które mogą mieć różne kształty w zależności od osobnika. Środkowe pokrywy są połączone i tworzą widoczną przepaskę.

Nadobnica alpejska – rozwój

Występuje on przede wszystkim w cieplejszych miesiącach. Możemy go zaobserwować od czerwca do września. W trakcie dnia nadobnica alpejska chowa się pod pniami buków.

Nadobnica alpejska – pożywienie

Owad ten, podobnie jak inne chrząszcze pod ochroną, przede wszystkim żywi się roślinami. Spożywa przede wszystkim kwiaty oraz trawy na terenach, na których występuje. Larwy składane w powalonych drzewach buku odżywiają się jego drewnem.

Nadobnica alpejska
Peter Krimbacher, CC BY 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by/3.0, via Wikimedia Commons

Systematyka – Nadobnica alpejska

  • Domena: Eukarionty
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Stawonogi
  • Rząd: Chrząszcze
  • Podrząd: Chrząszcze wielożerne
  • Rodzina: Kózkowate
  • Podrodzina: Kózkowe
  • Plemię: Compsocerini
  • Rodzaj: Rosalia
  • Gatunek: Nadobnica alpejska

Nadobnica alpejska – rozmnażanie

W Polsce przede wszystkim można ją spotkać w lasach bukowych, ponieważ to właśnie w drewnach starych buków składa jaja. Nadobnica alpejska na południu Europy korzysta także z drzew jesionów, orzechów włoskich oraz grabów, częściej występujących w Alpach. Larwy chrząszcza rozwijają się bardzo długo, ponieważ od trzech do nawet czterech lat. Żerują one w tym czasie w drewnie. Dopiero po latach opuszczają konar w postaci dorosłych owadów. Są to zwierzęta ciepłolubne, dlatego właśnie od połowy czerwca do września możemy je zaobserwować. W środku tego okresu, czyli w lipcu i sierpniu następuje okres godowy, tak zwana rójka. Wtedy chrząszcze można spotkać nie tylko w pniach buków, ale również na polanach i drogach leśnych. Jeżeli w tartaku leżą stosy bukowego drewna, to tam także można zauważyć nadobnicę alpejską.