Mrówka smętnica – występowanie
Mrówka smętnica to jeden z kilku gatunków tzw. rudych mrówek występujących na terenie naszego kraju. Występuje on przede wszystkim w lasach iglastych. W Polsce jego obecność została potwierdzona w zaledwie trzech lokalizacjach – w Górach Bystrzyckich, Borach Tucholskich oraz w okolicach Szczecina. Mrówka smętnica jest objęta częściową ochroną gatunkową. Największym zagrożeniem dla tego gatunku jest brak odpowiedniej gospodarki leśnej na terenach jej występowania.
Mrówka smętnica – wygląd
Samiec i samica osiągają długość maksymalnie 1 centymetra. Wymiary robotnicy mieszczą się w przedziale od 5 do 9 milimetrów. Posiada ona odwłok oraz część odnóży i głowy w kolorze ciemnobrązowym, natomiast pozostaje jej części są w kolorze jasnobrązowym. Dostrzegalne są pojedyncze włoski na górnej krawędzi łuski. Oprócz tego, mrówka smętnica ma bardzo silne odnóża, podobnie jak Mrówka północna oraz Mrówka pniakowa. Wydatnie przyczyniają się one przede wszystkim do transportu pożywienia oraz materiałów niezbędnych do budowy mrowiska.
Mrówka smętnica – rozwój
W trakcie rozwoju i rozbudowy mrowiska można wyróżnić królową oraz jej robotnice. Królowa przejmuje gniazdo innego gatunku – pierwomrówki łagodnej poprzez zabicie jej królowej. Następnie zajmuje się tylko i wyłącznie składaniem jaj. Robotnice natomiast, wymieszane z dwóch gatunków – mrówki smętnicy oraz podporządkowanej pierwomrówki łagodnej – wykonują wszystkie niezbędne czynności związane z mrowiskiem. Posiadają one specjalizacje, w zależności od wieku. Im starsze robotnice, tym bardziej wychodzą na powierzchnię lub oddalają się od gniazda w celu poszukiwania pożywienia lub budowania kopca.
Mrówka smętnica – pożywienie
Ten gatunek mrówki żywi się innymi owadami oraz ich larwami. Jeżeli ich ofiara jest większa, konsumują ją razem. Wydzielana przez mszyce spadź także należy do bardzo istotnego pożywienia mrówki smętnicy – inne mrówki pod ochroną również bardzo często wykorzystują ten rodzaj pokarmu. Robotnice wykorzystują swój mechanizm ochronny w postaci wydzielania kwasu mrówkowego z odwłoku. Pośrednio chronią one drzewa przed larwami innych owadów, dzięki czemu lasy otrzymują naturalną ochronę.
Mrówka smętnica – rozmnażanie
Okres godowy przypada na najcieplejsze miesiące w roku, czyli od czerwca do września. Samce i samice, przy dobrej pogodzie, udają się w lot godowy. Samiec ginie od razu po zapłodnieniu. Dopiero wtedy samice poszukują gniazd innego gatunku mrówek, gdzie królowa mrówki smętnicy podporządkowuje sobie całe gniazdo. To właśnie tam składane są jaja, z których wylęgają młode mrówki smętnicy.